
«Δεν μπορεί να κάνω λάθος. Ο Πολιτισμός έχει αυξήσει την παραγωγική δύναμη του ανθρώπου εκατό φορές, και λόγω κακής διαχείρισης οι άνθρωποι του πολιτισμού ζούνε χειρότερα απ’ τα ζώα και έχουν λιγότερη τροφή, ρούχα, προστασία απ’ ότι οι άγριοι Ίνουιτ που ζουν σήμερα σε κλίμα πολικό, όπως ακριβώς ζούσαν τη λίθινη εποχή, δέκα χιλιάδες χρόνια πριν».
Jack London λοιπόν. Είχα να διαβάσω Λόντον από τον «Ασπροδόντη», περίπου 1.000.000 χρόνια πριν. Και τυχαία το ξεκίνησα, αφού δεν έβρισκα κάτι καλύτερο μπροστά μου.
Πάλι καλά, γιατί αλλιώς θα έχανα…
Λοιπόν, όπως λέει εμμέσως και ο ίδιος αποπάνω, το βιβλίο είναι ουσιαστικά μια περιγραφή του πώς ζούσε το προλεταριάτο του Λονδίνου το 1902, όταν δηλαδή η Αγγλία ήταν ακόμα Η παγκόσμια ιμπεριαλιστική δύναμη. Η πρωτοτυπία του Λόντον ωστόσο συνίσταται στο ότι δεν κάθεται απλά να παρατηρεί από μακριά και να γράφει τις εντυπώσεις του, αλλά αντίθετα ντύνεται με κουρέλια, πάει και νοικιάζει μια τρόγλη στη χειρότερη συνοικία του Λονδίνου και επί βδομάδες δουλεύει, ζητιανεύει, ξενυχτάει σε φτωχοκομεία, κοιμάται σε πάρκα και παγκάκια, πηγαίνει σε συσσίτια που οργανώνουν χριστιανικές οργανώσεις, όλα αυτά πλάι στους «κουρελίδες» και στους «βρωμιάρηδες» του Λονδίνου.
Και μαζί με όλες αυτές τις συγκλονιστικές περιγραφές, γιατί τον ρεαλισμό στην περιγραφή τον έχει και με το παραπάνω, παραθέτει και συγκεκριμένα στοιχεία σε κάθε κεφάλαιο, που είναι εξ ίσου ενδιαφέροντα.
Αυτό που κάνει εντύπωση είναι οι ομοιότητες, σε αρκετές περιπτώσεις, με το σήμερα, πάνω από 100 χρόνια μετά δηλαδή. Ειδικά όσον αφορά την κριτική και την ειρωνεία του για τις «φιλανθρωπικές οργανώσεις» και γενικά τις «φιλανθρωπικές δραστηριότητες» των εύπορων πολιτών.
Πραγματικά θα μπορούσα να έχω βάλει εδώ δεκάδες αποσπάσματα που μου φάνηκαν απίθανα. Αλλά είπαμε…
Τέλος, στάθηκε αφορμή αυτό το βιβλίο για να (ξανα)γνωρίσω τον Λόντον, και πλέον κάθε φορά που επισκέπτομαι τα βιβλιοπωλεία να ρίχνω μια ματιά στο ράφι του, είτε για τη «σιδερένια φτέρνα», είτε για κάποιο άλλο έργο του.
Σύντομα θα τα ξαναπούμε Τζακ, αυτό είναι το μόνο σίγουρο!